Benna’nın Havarileri: Müslüman Kardeşler -1

Mısır özelinde ve bölgede gerçekleşen ana akım olaylarda adını sıkça duyduğumuz ancak haklarında pekte anlamlı şeyler bilmediğimiz birileri onlar… Batı onlara Müslim Brothers diyor… Müslüman Kardeşler yada İhvanül Müslimin Hareketi..

A) Kuruluş

Müslüman Kardeşler, 1928 yılında Mısır’ın İsmailiye şehrinde Hasan el-Benna adlı bir öğretmen tarafından kurulmuştur. İsmailiye o dönem Süveyş Kanalı Şirketi’nin merkezinin bulunduğu şehirdi. Bu şirketin en büyük ortağı ise İngilizlerdi. Bu dönem El-Benna’nın ifadesiyle “Sömürgeciler lüks konutlarda otururken, işçiler izbe evlerde yaşıyor, yabancıların oturduğu sokaklardaki tabelalar yabancı dilde yazılıyor, şirketin yabancı çalışanları Mısırlıları aşağılıyor ve şehri neredeyse bu İngiliz ağırlıklı yabancılar yönetiyordu.” şeklinde tanımlanabilir.

Bu yaşananlar el-Benna’yı, Müslüman halkın adeta kanını emen, onu aşağılayan, kültürünü, dinini, ahlakını dejenere eden sömürgecileri ülkeden uzaklaştırmak için yollar aramaya sevk etmiştir. Nihayetinde El-Benna ve altı arkadaşı (Hafız Abdel-Hamid, Ahmad Al-Hossary, Fuad Ibrahim, Abdur-Rahman Hasab-Allah, Ismael Ezz ve Zaki Al-Maghraby ) tarafından 1928’de İhvan-ı Müslimin yani Müslüman Kardeşler kurulur. İhvan, bir süre İsmailiye’de “Sarhoşluk Veren Maddeleri Men Etme Cemiyeti” gibi cemiyetlerle gençler arasında faaliyet gösterdikten sonra Ekim 1932’de Kahire’ye taşınır ve Kahire Üniversitesi’nin saygın öğretim üyelerinden Şeyh Tantavi el Cevheri aracılığıyla üniversite öğrencileri arasında örgütlenmeye başlar. Müslüman Kardeşler’in ilk önemli eylemleri Mısır Kralı’na, idarecilerine, önemli şahsiyetlerine, İslam ülkelerinin hükümet yetkililerine, aydınlarına Benna’nın kaleminden uyarı mektupları göndermesi ile olmuştur. Bu mektuplarda genel olarak kanunların İslam’a uygun yapılması, kamu görevlilerinin yaşantılarının kontrol altında tutulması, alkollü içki satan yerlerin kapatılması, faizin yasaklanması, yabancıların elinde bulunan işletmelerin kamulaştırılması, düşük ve yüksek seviyeli memurların maaşları arasındaki farkın azaltılması gibi taleplere yer veriliyordu.

Yönetim Yapısı

İhvan’ın yönetim organizasyonu iki ana başlıkta sıralanabilir.

1-Şura Meclisi: Planlamadan ve genel politikayı düzenlemekten sorumludur. Burada alınan kararlar bağlayıcıdır ve sadece Genel Organizasyon Şurası bu kararları değiştirebilir ya da iptal edebilir. Şura Meclisi aynı zamanda Yürütme Kurulunun almış olduğu kararları fes edebilir veya değiştirebilir. Olağan üstü durumlarda tedbir komisyonları kurma ve bunlara işlerlik kazandırma yetkisi vardır.

2-Yürütme Ofisi: Yönetim kurulu üyeleri, Şura Meclisi tarafından görevlendirilmiş kişilerden oluşur. Genel kurulun almış olduğu kararları takip etmek ve yönlendirmekle yükümlüdür. Çalışmalar ve organizasyonlar hakkında Şura Meclisi’ne rapor verir. Yürütme Ofisi’nin görevleri üyeleri arasında paylaşılmıştır.

Örgütün Alt Birimleri ise; Merkez yönetim, Organizasyon Ofisi, Genel Sekretarya, Eğitim Komisyonu, Siyaset Belirleme Komisyonu ve Bayan Komisyonu şeklinde oluşturulmuştur.

Müslüman Kardeşler faaliyet gösterdiği her ülkede bir Merkez Ofis tarafından kurulmuş, yine buradan atanmış sorumluları ve şubeleri olmuştur. Her şubenin sorumluluğu kendi kuruluşuna aittir. Hiçbir şube Müslüman Kardeşlerin genel hedefleri dışında hareket etmez ve kendilerini tamamıyla İhvan’a adamışlardır. Bundan dolayı da hiçbir şube başka bir şube ile yarış(a)maz ya da onunla çekişme haline giremez. Müslüman Kardeşler; 1946 yılında Ürdün’de, 1937 yılında Suriye’de, 1936 yılında Lübnan’da kurularak bir uluslararası örgüt (kurum) sıfatını almıştır. Aynı zamanda Örgüt, İslam Dünyası’ndan gelen öğrencilere tanışma günleri, eğitim fırsatları gibi hizmetler sunarak önde gelen eğitim merkezlerinden biri olmuştur. Müslüman Kardeşler, topladıkları bağış paralarıyla kurdukları matbaalarda çeşitli yayınlar da oluşturmaya başlamış; 1946’da Eş Şa’b adında günlük bir gazete, daha sonraları Hasan El Benna’nın damadı Sait Ramazan aracılığıyla da 1950’de El Müslimin adında bir aylık dergi çıkarmıştır. Sonraları bu derginin başına Seyyid Kutup geçmiştir.

Yayın Organları

1) 1933’te haftalık İhvanul El Müslimin Dergisi

2) 1938’de En Nezir Dergisi

3) 1947’de Eş Şihab

İhvan’ın Amblemi


İhvan’ın ambleminde birbiriyle kesişen iki kılıç arasındaki boşlukta bir mushaf ve Kur’an ayetinin bir lafzı olan “hazırlayan” ile şu üç (3) kelime “Hak, Kuvvet, Hürriyet” bulunmaktadır.

İhvan Marşı: Ehi Ente Hurrun(Sen Özgürsün Kardeşim)

Genel Başkanları: Hasan El Benna (1928-1949), Hasan El Hudeybi (1949-1972), Ömer Bin Tirmisani (1972-1986), Muhammed Hamid El Nasr (1986-1996), Muhammed Mahsur (1996-2002), Me’mun El Hudeybi (2002-2004), Muhammed Mehdi Akif (2004-2010), Muhammed Bedii’dir. (2010-günümüz)

Temel Düşünce ve İnançları: İhvanların İslam anlayışı oldukça geniş ve oldukça da kapsamlıdır. Bu durum, Örgütün İslâm’ın bütün hükümlerine gereken önemi gösterip, uygulama isteği şeklinde açıklanabilir. İhvan’ın kurucusu Hasan el-Benna davaları hakkında şöyle demiştir “İhvan-ı Müslimin hareketi selefi davettir, Sünni tarikattır, sufi hakikattir, siyasi kuruluştur, sportif gruptur, ilmi ve kültürel demektir, ekonomik şirkettir ve sosyal düşüncedir.”

El-Benna, İhvan Hareket’inin başlıca temel prensiplerini de şöyle belirtmiştir;

1- İhtilaflı konulardan uzak durmak.

2- Mevki sahiplerinin tasallutundan uzak kalmak.

3- Parti ve gruplardan uzak durmak.

4- Örgütlenmeye önem vermek ve adımları yavaş ama sağlam atmak.

5- İlmi ve üretici faaliyetleri propaganda ve reklama tercih etmek.

6- Gençlerin yetiştirilmesine önem vermek.

7- Köy ve şehirlerin her ikisinde de hızlı yayılmak.

İhvanların belli başlı özelikleri ise şöyledir;

1- Rabbanilik: Çalışmalarının etrafında döndüğü esas, insanları yaratıcıya yaklaştırmaktır.

2- Cihanşümüllük: Tüm insanlara yöneliktir. Çünkü bu davaya göre bütün insanlar kardeştirler asılları bir, babaları bir, soyları birdir. Aradaki fark ancak takva ile ölçülür, üstünlük topluma yarar sağlayanındır.

3- İslâm’ın tüm değerlerine sahip çıkmak ve onu temsil edebilmek.

El-Benna her teşkilat mensubundan ayrıca şunları istemiştir;

1- Kendi nefsini ıslah ederek güçlü bir vücuda, temiz bir ahlâka, zengin bir kültür birikimine, sağlam akideye, makbul ibadet ve kendi kazancını sağlayabilecek bir niteliğe sahip olmak.

2- Müslüman bir aile kurmak, kendi düşünce ve inançlarını aile efradıyla tebliğ etmek ve hayatının her halinde İslâm adabını muhafaza etmek.

3- Topluma doğru yolu göstermek, hayra daveti yaymak, kötülük ve fesada karşı mücadele etmek.

4- Vatanı kurtarmak için yabancıların İslâmi olmayan ekonomik ve ruhi tasallutundan uzak durmak.

5 Hükümeti ıslah edip tamamen İslâmi bir hükümet haline getirmek.

6- İslâm Milletinin vatanını kurtarıp şerefli günlerini yeniden yaşaması için hilafeti yeniden tesis etmek, milletlerarası otoritesini geri almak.

7- Fitne (küfür) ortadan tamamen kalkıncaya, din yalnız Allah’ın dini oluncaya kadar mücadele etmek ve bu mücadelede rehber olmak.

El-Benna dava merhalelerini de üçe ayırmıştır;

1-Tanıtma,

2- Teşkil

3- Uygulama.

Örgütün çalışma programlarında yer alan bazı maddelerse şunlardır;

– Evlerde, camilerde konferanslar verilmesi. Salı günü derslerinin kurumsallaşması,

– Çeşitli yayın ve risalelerin yayınlanması,

– Şube sayısının artırılması,

– Beden eğitimi ve izci örgütlerinin düzenlenmesi,

– Üniversitelerde ve diğer okullarda davanın kök salması, öğrenciler kısmının kurulması ve el Ezher in ilim adamı ile öğrencilerin çalışmalarından yararlanması.

– İslami-ulusal davaların özellikle Filistin davasının desteklenmesine katkıda bulunulması,

– Misyonerlik hareketlerine karşı koyma ve dini öğretinin teşvik edilmesi gibi İslami hareketlere katkıda bulunulması,

– İslami açıdan kusurları bulunan hükümetlere karşı çıkılması ve partizanlığa karşı çıkılıp açıkça İslami usullere çağrılması,

– Siyasi partilerin kapatılması, çünkü İslam’ın birleştirici özelliğinin olduğu ve Müslümanların ülkelerinin esenliği için birbirleriyle işbirliği halinde hareket etmeleri gerektiğinin tebliği.

Müslüman Kardeşler 1928’deki kuruluşundan 1936’ya kadar dini planda etkin, toplumsal bir sosyal yardım ve dayanışma hareketi olarak görülürken; 1936 yılı Müslüman Kardeşler’in Arap Ortadoğu’sunun meselelerine ilk olarak karıştığı, dolayısıyla da örgütün tarihinde bir dönüm noktası oluşturan yıl olmuştur.

Deniz DEMİR

TUİÇ Akdeniz Üniversitesi Kolaylaştırıcısı

 

Sosyal Medyada Paylaş

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Tarih:

Beğenebileceğinizi Düşündük
Yazılar

Kosova Avrupa Konseyi Üyeliğine Bir Adım Daha Yaklaştı

Avrupa Konseyi'nin Siyasi İşler ve Demokrasi Komitesi, 31 ülkenin...

Bosna Hersek Seçim Yasası Değişti

Bosna Hersek, Dayton Barış Anlaşması sonrasında kurulan karmaşık siyasi...

Dijital Araçların Göç Süreçlerindeki Rolü

Hazırlayan: Büşra KEŞLİ TOROSLU Özet Bu araştırma, dijital teknolojilerin göç ve...

Sığınmacıların Ev Sahibi Ülkelere Katkıları: Türkiye’deki Suriyeliler

Sena Özdemir Göç Çalışmaları o-Staj Programı ÖZET İnsanlık tarihi kadar eskiye dayanan...