Filistin Uzlaşı Anlaşması Şaşırtıcı bir diplomatik gelişme, rakip Filistinli gruplar Hamas ve El Fetih, uzun süredir devam eden bölünmelerini sona erdirmek ve Filistin birliğini güçlendirmek amacıyla Pekin’de bir anlaşma imzaladı. Çin’in aracılık ettiği bu anlaşma, Filistin siyasi uyumunu ve hedeflerini zayıflatan 17 yıllık güç mücadelesini uzlaştırma yönünde önemli bir girişim olarak görülüyor. Filistin Uzlaşı Anlaşması
Anlaşmanın Detayları
Hem CNN hem de Reuters’in haberlerine göre, Pekin Deklarasyonu, 14 Filistinli fraksiyonun katılımıyla gerçekleştirilen uzlaşı görüşmelerinin ardından imzalandı. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, anlaşmanın bu fraksiyonları Filistin halkının tek meşru temsilcisi olarak tanınan Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) altında birleştirmeye adandığını vurguladı. Gazze’nin ve Filistin topraklarının savaş sonrası yönetimine odaklanan geçici bir ulusal uzlaşı hükümetinin kurulması planlanıyor. Filistin Uzlaşı Anlaşması
Ancak, FKÖ’nün bir parçası olmayan Hamas’ın bu düzenlemedeki rolü konusunda belirsizlikler mevcut. Bu belirsizlik, özellikle Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısının ardından Gazze’de devam eden İsrail askeri operasyonları ve Hamas’ı dağıtma vaatleri göz önüne alındığında, anlaşmanın uygulanabilirliği ve pratik etkisi konusunda soru işaretleri yaratıyor. Filistin Uzlaşı Anlaşması
Çin’in Rolü ve Motivasyonları
Çin’in bu anlaşmaya aracılık etmesi, Orta Doğu’daki jeopolitik etkisini artırma stratejisinin bir parçasıdır. Çin, Filistin devletini savunarak ve uluslararası barış konferansları düzenleyerek potansiyel bir barış aracısı olarak kendini konumlandırıyor. Bu diplomatik hamle, Çin’in Suudi Arabistan ile İran arasında bir yakınlaşmayı kolaylaştırmasından sonra geliyor ve ABD’nin bölgedeki hakimiyetine meydan okuma amacını taşıdığını gösteriyor.
Tepkiler ve Sonuçlar
Bu anlaşmaya verilen tepkiler karışık olmuştur. Üst düzey Hamas yetkilisi Hussam Badran, ulusal birlik hükümetinin dış müdahalelere karşı koruyucu bir önlem olarak ve Filistin işlerini yönetmek için önemli olduğunu vurguladı. Buna karşılık, İsrailli yetkililer, özellikle savaş sonrası Hamas’ın herhangi bir rolüne karşı sert bir muhalefet gösterdiler. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Dışişleri Bakanı İsrail Katz, bu konuda güçlü itirazlarını dile getirdiler. Filistin Uzlaşı Anlaşması
Anlaşmanın etkinliği belirsizliğini koruyor; Mısır ve diğer Arap ülkeleri tarafından aracılık edilen önceki uzlaşı çabalarının başarısızlığı göz önüne alındığında, bu girişim de önemli zorluklarla karşı karşıya. ABD, İsrail ve Britanya’dan gelen uluslararası direniş, bu birlik hükümetinin uygulanabilirliği önünde önemli engeller oluşturuyor. Filistin Uzlaşı Anlaşması
Sonuç
Pekin Deklarasyonu, Çin’in Filistinli fraksiyonlar arasındaki karmaşık ve köklü bölünmeleri aracılık etme konusundaki dikkate değer bir diplomatik çabasını temsil ediyor. Anlaşma, sembolik bir değer taşısa da, pratik etkisi ve sürdürülebilirliği, önemli jeopolitik ve sahadaki zorluklar karşısında belirsizliğini koruyor. Bu girişimin başarısı, büyük ölçüde Filistinli fraksiyonların işbirliği yapma isteğine ve uluslararası toplumun bu gelişen duruma vereceği tepkiye bağlı olacaktır. Filistin Uzlaşı Anlaşması
Kaynakça
- McCarthy, S., Yee, I., & Salman, A. (2024, Temmuz 23). Hamas ve El Fetih, Pekin’de bölünmelerini ‘sonlandıran’ anlaşmayı imzaladı, Çin açıklıyor. CNN. Haber Linki
- Chen, L., & Al-Mughrabi, N. (2024, Temmuz 23). Filistinli fraksiyonlar birlik hükümeti kurmayı kabul etti. Reuters. Haber Linki
