Arap Baharı Fırtınaya mı Dönüşüyor?

Arap Dünyası’ndaki demokratik hareketlerin ardından iki yıl geçti. Ancak demokratikleşme sürecinin halkası olan ülkelerde siyasal, sosyal ve ekonomik istikrar bir türlü sağlanamıyor. Yeni düzen kurma çabalarının beklenilenin aksine karmaşık bir hal alması halkın sabrını ve umudunu tüketmekle beraber değişime olan inancını da yitirmesine neden olmaktadır.

Arap Baharı, devrim sürecinde mevcut rejime karşı hareket eden grupların siyasi anlamda istediklerini alamayarak bölünmelerine neden olmuştur. Burada esas mesele yerel yönetimlerin ülkenin yeniden yapılanmasında aktif görev alamamalarıdır. Dolayısıyla bu durum ülke içi mücadelelerin artmasına neden olmakta ve ayaklanmaların ana nedeni olan demokratik yönetimin kurulmasını engellemektedir. Ortadoğu iç dinamikleri göz önüne alınırsa, mevcut sistemlerin tamamen değişeceği anlamına gelen yeni bir düzenin inşa edilmesi hiç de kolay olmayacaktı. Yani Arap Baharı’nın sancılı bir geçiş döneminden geçeceği ve önünde birçok engelin olacağı belliydi. Özellikle Mısır, Libya ve Tunus’ta devam eden istikrarsız süreç bunun en açık örneğidir.

Mısır’da demokratikleşme çabalarının başarıya ulaştığını söylemek mümkün olmayacaktır. Siyasi düzenin sağlanmasında yaşanan sorunlar bir türlü giderilememektedir. Mübarek’in devrilmesinden sonra Müslüman Kardeşler’in seçimlerde çoğunluğu elde ederek yönetime geçmesi demokratikleşme yolunda atılan bir adım gibi görülse de muhalefetin yönetimde yeterince söz sahibi olamaması sürecin işlemesine engel olmaktadır. Ayrıca Mursi yönetimi ve muhalefet arasında yaşanan bu çekişme kamuoyunda bahsedilen laiklikten ziyade siyasi düzeni kurmada yer alma çabası olduğunu vurgulamak gerekir. Çünkü hem Mübarek döneminde hem de Mübarek sonrası Mursi yönetiminde şeriatın yasamanın kaynaklarından biri olduğu anayasada vurgulanmaktadır. Dolayısıyla Mısır’ın demokratikleşme yolunda atılması gereken kritik adımları olduğunu söylemek yerinde olacaktır.

Öte yandan demokratikleşme talepleriyle ortaya çıkan Suriye’deki olaylara da değinmek gerekir. Ayaklanmalar beklenilenin aksine devrimi değil, hem bölgesel hem de küresel bir sorun haline gelen bir “iç savaşı” getirmiştir. Bu durum ve diğer ülkelerde devam eden istikrarsızlık Arap Baharı’nın ilk baştaki iyimser havasının bozulmasına neden olmuştur. Öyle ki Arap Baharı’nın beklenen esintisi Suriye’de tam anlamıyla fırtınaya dönüşmüş, sadece muhalefet ve mevcut iktidarı değil bölge ülkelerinin de birbirleriyle mücadele ettiği bir ortam ortaya çıkmıştır. Uluslararası aktörlerin de Suriye iç savaşı çözüm arayışlarında ikiye bölünmesi çatışma halinin devamına ve sorunun gittikçe büyümesine neden olmaktadır. Ayrıca Arap Baharı’ndan istediği verimi alamayan ve Libya’da saf dışı bırakılan Rusya bu defa Suriye olayında ipleri elden bırakmayacak ve değişim ancak küresel desteğin sağlanmasıyla mümkün olabilecektir. Bir yanda uluslararası sistemin desteklediği yönetimler bir yanda da halkın sosyal, siyasal ve ekonomik talepleri ülkenin geleceğine yön verecektir.

Sonuç olarak elbette düzenin sağlanmasında siyasi yapının yanı sıra ekonomik sorunların da giderilmesi önemlidir. Ancak devrim hareketlerinin yaşandığı ülkelerde uzlaşmaya yönelik siyasi bir yapının kurulması öncelikli hedef olmalıdır. Böylece toplumun her kesiminin az da olsa söz sahibi olacağı bir meclis siyasi gruplar arasındaki iç mücadelenin önüne geçebilecektir. Yönetimler arasında uzlaşmanın sağlanması, ekonomik ve sosyal sorunların çözümüne yönelik çabaları beraberinde getirecektir. Kısacası Arap Baharı’nın çiçeklerini zorlu bir yılın daha beklediğini söyleyebiliriz.

Tuba AKTAŞ

Sosyal Medyada Paylaş

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Tarih:

Beğenebileceğinizi Düşündük
Yazılar

Avrupa Gündemi Konferansları – II: “Bizi Bağlayan Göç” – AB-Türkiye Ortaklığını Yeniden Değerlendirmek

Kocaeli Üniversitesi’nin yürütücülüğünde düzenlenen Avrupa Gündemi Konferanslarının ikincisi 24-25...

Avusturya Seçim Sonuçları: Aşırı Sağ FPÖ’nün Zaferi Yeni Bir Dönemi mi İşaret Ediyor?

Avusturya’da 2024 seçimleri, ülkenin siyasi tarihindeki önemli dönüm noktalarından...

Afro-Avrasya Araştırmaları Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Yaz Okulu Tamamlandı

Afro-Avrasya Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen "Uluslararası İlişkiler Yaz Okulu...

Afrika’nın Konumu ve Türkiye: BM 79. Genel Kurul Toplantısı

1945 Yılında kurulan BM’nin bugün dünya haritası üzerinde yer...