Arap Baharı Ya Yeni Cemal Abdül Nasır’lar ya da Yeni Hasan El Benna’lar Doğuracak

Arap Baharı’nı başlı başına uzun bir şekilde ele alıp analizini önümüzdeki günlerde yapacağız, ancak bu yazımda Libya’nın Arap Baharı sürecindeki durumunu ele almak istiyorum. Durumun gelişimini kısaca ele almak gerekirse önce Kaddafi’yi anlamak gerekir.

Kaddafi askeri bir eğitim almış ve bütün siyasi ideolojisini Arap dünyasının milliyetçilik sembolü olmuş Cemal Abdül Nasır etkisinde geçirmiş,  belki de Abdül Nasır’ın en fazla etkisinde kalan lider olmuştur. Kral İdris’in Türkiye’de tedavide olmasını fırsat bilerek yeğenini deviren ve ev hapsine atan bir cunta hareketinin lideri olan Kaddafi’nin ilk icraatı Abdül Nasır’ın Süveyş  kanalını millileştirmesinden esinlenerek Libya’daki İngiliz ve ABD üslerini kapatmak olmuştur. Kaddafi, kurduğu özel komisyonlarla kendine muhalifleri idam ettirdi. Kansız bir darbeyle iktidara gelmesine karşın, kanlı iktidarını kanlı bir şekilde oturttu. Arap Baharı sonrası Tunus’un ve Mısır’ın aksine kendisinin bir devrim lideri olduğunu ifade ederek muhalifleri çok sert önlemlerle bastırma yoluna gitti. Bu sertliği az kalsın sonuç verecekti ki NATO’nun muhaliflere desteği ve Kaddafi’ye bağlı askeri üsleri bombalaması sonucu her şey değişti ve Kaddafi iktidarı kaybetti.

Kaddafi sonrası Libya, Mübarek sonrası Mısır, Abidin sonrası Tunus veya olması halinde Esad sonrası Suriye’yi değerlendirirken belki de büyük bir hataya düşülüyor. Bir çok analist Ortadoğu’da her şeyin değiştiğini ve bu değişimin artık bu ülkelerde demokrasinin yolunu açtığını söylüyor. Belki 50 sene sonra bu hadise kendini doğrulayacak ancak kısa ve orta vadede değişim yeni başlıyor ve Arap Baharı yerini Arap Fırtınasına bırakıyor. Uzunca bir süre, bu ülkelerdeki iktidarın oluşumu bir sisteme bağlı olmadan, iktidar mücadelelerine ve belirsizliklere bağlı bir yapıya bürünecektir.

İlk etapta muhalif hareketlerin tek bir ortak noktası vardı; diktatörleri devirmek.  Ancak bu amaca ulaşıldıktan sonra muhalif gruplar içerisindeki farklı ideolojiler ön plana çıkma yarışına girip mücadelelerini arttıracaktır. Bu fraksiyonlar arasındaki iktidar mücadeleleri şüphesiz bu ülkeleri çok da iyi olmayacak bir iktidar karmaşasına ve ideolojiler kavgasına çevirecektir. Bugün itibariyle muhalif hareketlere liderlik eden isimlerin birkaç sene içinde hiçbirinin gündemde olmayacağına şahit olacağız. Devrimler ilk önce kendi evlatlarını yer. Bu süreci bu ülkelerde fazlasıyla net bir şekilde izleyeceğiz.

Şu an itibari ile bu devrim hareketleri içerisinde iki net unsur var; ilki şüphesiz milliyetçilik hareketleri, diğeri ise dini hareketler. Bu iki temel ideolojik hareketin bir ülkede birinin, diğerinde ise ötekinin başarı sağlayacağını sanmıyorum. Büyük ihtimalle zincirleme olarak Arap Fırtınası bir dini oluşum ya da ikinci ve 2010’ların ruhuna uygun bir milliyetçilik hareketi oluşturacak. Önümüzdeki 10 ila 20 sene içerisinde Arap dünyasının uluslararası arenada ya yeni bir Hasan El Benna ya da yeni bir Cemal Abdül Nasır liderliğinde bir yer edineceği aşikârdır.

 

Yrd. Doç. Dr. Burak Küntay

Bahçeşehir Üniversitesi

Hükümet ve Liderlik Okulu (HLO) Başkanı

Sosyal Medyada Paylaş

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

Tarih:

Beğenebileceğinizi Düşündük
Yazılar

Avrupa Gündemi Konferansları – II: “Bizi Bağlayan Göç” – AB-Türkiye Ortaklığını Yeniden Değerlendirmek

Kocaeli Üniversitesi’nin yürütücülüğünde düzenlenen Avrupa Gündemi Konferanslarının ikincisi 24-25...

Avusturya Seçim Sonuçları: Aşırı Sağ FPÖ’nün Zaferi Yeni Bir Dönemi mi İşaret Ediyor?

Avusturya’da 2024 seçimleri, ülkenin siyasi tarihindeki önemli dönüm noktalarından...

Afro-Avrasya Araştırmaları Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Yaz Okulu Tamamlandı

Afro-Avrasya Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen "Uluslararası İlişkiler Yaz Okulu...

Afrika’nın Konumu ve Türkiye: BM 79. Genel Kurul Toplantısı

1945 Yılında kurulan BM’nin bugün dünya haritası üzerinde yer...