Romanya Parlamentosu, Moldova ile Romanya’nın birleşmesinin 100. Yıl dönümünde ortak bir anma toplantısı gerçekleştirerek Moldova ile bütünleşme niyet deklarasyonu yayımladı.
Deklarasyonda, tarihte ‘’Besarabya’’ olarak anılan bugünkü Moldova topraklarıyla Romanya’nın birleşmeye hazır olduğu ancak bunun Moldova halkının kararıyla gerçekleşebileceğini ve bu çabanın haklı ve hukuka dayalı olduğu belirtiliyor. Romanya’da iktidar olan parti lideri ise 1975 Helsinki Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı’nı referans göstererek burada, Avrupa halklarının eşitlik ve kendi kaderlerini tayin etme haklarının olduğunun altını çizdi Almanya örneğini verdi.
Toplantıya katılan Moldovalı temsilcilerden Parlamento Başkanı, Moldova’nın Romanya ile birleşmeye ihtiyacı olduğunu belirtirken Sosyalist parti temsilcileri bu durumu protesto ederek oturumu terk ettiler.
Romanya Parlamentosunda ki Macar azınlık temsilcileri ise Moldova bölgesinde yaşayan Rumen azınlıkların kaderlerini tayin etme hakkının olduğunu ancak Romanya’nın Erdel bölgesinde yaşayan Macarların kültürel ve yöresel özerklik taleplerini sürekli reddettiğine dikkat çekerek bu kararı iki yüzlülük olarak tanımladı.
Büyük Romanya’nın bir parçası olarak görülen Boğdan ve Besarabya bölgeleri Osmanlı-Rus savaşları sonucunda Rusların eline geçmiş, Sovyet Devrimiyle de özerklik kazanmıştı. 1918’de ise Kişinev Parlamentosunun kararı ile Romanya Krallığına katılarak 1940’a kadar Romanya’nın bir parçası olmuştur. Latin kökenli olan her iki halkında birleşme arzuları 1990’lü yılların başında artmış özellikle Romanya’nın 2007’de AB’ye üye olmasıyla birçok Moldova vatandaşı Romanya vatandaşlığına geçmiştir. Ancak her iki ülkenin iç dinamiklerine bakıldığında Moldova’da var olan Rus askeri üsleri ve Romanya’nın NATO üyeliği bir çıkmaz yaratacağı gibi AB açısından ise değişen bir Avrupa haritası ve henüz tam üyeliği gerçekleşmeyen, Birliğe entegre olmak için yeterli olgunluğa sahip olmayan bir ülkenin halihazırda üye bir ülke ile birleşmesinin getireceği karmaşa söz konusudur.
Candan BAYRI
o-Staj 2018 AÇAM Stajyeri
Kaynakça
- Dimitrov, Victor(2018), Romanya ile Moldova’nın Yeniden Birleşmesine Yönelik Deklarasyon, ‘’ https://tr.sputniknews.com/avrupa/201803291032837903-romanya-moldova-birlesme-yolunda/ ‘’, erişim: 7 Nisan 2018
- Anonim(2018), İki Avrupa Ülkesi Birleşmek İstiyor, ‘’ https://www.sabah.com.tr/dunya/2018/03/30/iki-avrupa-ulkesi-birlesmek-istiyor ‘’, erişim: 7 Nisan 2018
- Demirkan, Tarık(2018), Romanya ve Moldova Birleşme Yolunda, ‘’ http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43583080 ‘’, erişim: 7 Nisan 2018
