Orta Afrika ülkesi olan Çad’da yapılan görüşmelerde başkanlık sistemine geçiş konusunda mutabakata varıldı. Ülkede mevcut sistem yarı başkanlık olarak devam etmektedir.
Cumhurbaşkanı İdris Debi’nin teklifi ile Başkent Encemine’de, ‘Devletin Kurumsal Reformu için Ulusal Forum’ adıyla bir forum düzenlendi. 19 Mart’ta başlayan Foruma, ülkenin farklı kesimlerinden 869 temsilci katıldı. 9 gün süren “Devletin Kurumsal Reformu için Ulusal Forum”unun kapanış oturumunda taraflar, tam başkanlık sistemine geçiş için anlaştı.
Başkanlık sistemine geçilmesi ile Çad’da Başbakanlık, Başkan Yardımcılığı, Petrol Kaynakları Gelirlerinin Kontrolü Komitesi ve Senatonun kaldırılması önerileri kabul edildi. Ayrıca forumda, başkanın görev süresinin 5 yıldan 6 yıla çıkarılması, 5 yıl görev yapan milletvekillerinin sadece bir kez daha seçilebilmesi konularında mutabakat sağlandı. Ülkede 1990’dan beri iktidarda olan Cumhurbaşkanı Debi, 2021’de yapılması planlanan başkanlık seçimlerinden sonra 6’şar yıldan iki dönem daha görev yapabilecek.
Yeni sistemde Anayasa Mahkemesi, Yüksek Adalet Divanı ve Sayıştay, Yüksek Mahkemenin altında toplanacak. Forumda, Yüksek Yargı Konseyine dokunulmaması ve adaletin bağımsızlığının korunmasının önemi vurgulandı.
Çad’da başkanlık sistemine geçilmesi kararının alınması, mevcut Cumhurbaşkanı Debi’nin görev süresini uzatmak için alınmış bir karar ve Debi’nin çıkarlarına hizmet eden bir karar olarak yorumlandı. Muhalefet, Cumhurbaşkanı Debi’yi monarşik bir devlet istemekle suçluyor.
Enes YÜCEL
o-Staj 2018 AFRAM Stajyeri
Kaynakça:
- Anonim (2018), Çad tam başkanlık sistemine geçecek , < http://www.dunyabulteni.net/afrika/419312/cad-tam-baskanlik-sistemine-gececek > , erişim: 31.03.2018
- Anonim (2018), Çad tam başkanlık sistemine geçecek, < http://www.haberturk.com/yerel-haberler/14992224-cad-tam-baskanlik-sistemine-gececek > , erişim: 31.03.2018
